Đĩa đệm là một bộ phận quan trọng nằm ở giữa những đốt cột sống. Chúng có tác dụng đàn hồi để bảo vệ sự an toàn cho các hệ xương khớp cũng như mang đến sự ổn định nhất cho cổ và lưng dưới. Để giúp bạn đọc có cái nhìn rõ hơn về bộ phận này, ngay sau đây hãy cùng chúng tôi đi tìm hiểu cấu tạo của đĩa đệm và chức năng của đĩa đệm nhé.
Đĩa đệm là gì?
Đĩa đệm nằm bên trong cột sống có cấu trúc ở dạng thớ sợi rất chắc chắn, xếp theo vòng tâm và bên trong của đĩa đệm có chứa thành phần nhân keo gelatin. Bộ phần này có tác dụng quan trọng trong việc giúp cho các vận động của cơ thể được linh hoạt cũng như tránh các chấn động trong cơ thể mỗi khi cử động.
Trong cột sống của mỗi người có tổng cộng đến 23 đia đệm. Nếu như khi đĩa đệm gặp chấn thương hay gặp những cơn đau do nhiều nguồn tác động thì rất dễ có thể hình thành bệnh thoát vị đĩa đệm dai dẳng.
Cấu tạo của đĩa đệm
Mỗi đĩa đệm khi hình thành trong cơ thể chúng ta đều có cấu tạo từ 3 thành phần chính chủ yếu bao gồm:
Nhân nhầy (nhân keo)
Bộ phận đầu tiên cấu tạo lên đĩa đệm chính là nhân nhầy. Đây là một loại dịch hạt hơi nhầy, trong suốt và không có màu. Thành phần trong nhân nhầy chủ yếu là những proteoglycans. Trong thành phần của chất proteoglycans lại bao gồm: hayluronic acid, chondroitin sulphates và kratosulphate là chủ yếu.
Nhân nhầy trong địa đệm có tính chất ngậm nước cao. Đặc biệt là trong nhân nhầy của trẻ nhỏ có đến hơn 80̀% là nước, con số này sẽ giảm dần khi chúng trưởng thành. Đến khi về già thì lượng nước trong nhân nhầy chỉ vào khoảng 60̀%.
Khi hoạt động, đĩa đệm sẽ tác động xuống nhân nhầy, từ đó nước trong nhân nhầy thoát ra ngoài khiến đĩa đệm bị xẹp xuống. Đến khi nào đĩa đệm không phải chịu áp lực nữa thì nhân nhầy phồng lên rồi hút hết lượng nước quay trở về.
Bao xơ
Bao xơ là bộ phần quan trọng thứ hai trong đĩa đệm. Chúng chính là phần bao bọc bên ngoài của nhân nhầy, có nhiều lớp và có hình dạng elip. Thành phần phổ biến của bao xơ chính là các vòng sợi collagen rất dẻo dai, đàn hồi tốt. Còn phần phía bên ngoài bao xơ sẽ bám vào màng xương trực tiếp và bám vào đốt sống gián tiếp. Phần phía trong bao xơ lại bám vào bề mặt sụn của thân phần đốt sống thắt lưng.
Bên cạnh chức năng bảo vệ cho nhân nhầy thì bao xơ còn sở hữu nhiều chức năng khác. Đó là ngăn cản những tác nhân có hướng ngang, tác nhân có lực vặn xoắn để đảm bảo cho cột sống luôn giữ vững đúng trục của mình.
Tấm sụn ở tận cùng
Các tấm sụn ở tận cùng này sẽ nằm giữa mâm sụn của thân sống và lớp ngoài bao xơ. Bộ phận tấm sụn được cấu tạo từ một số chất như nước, canxi, proteoglycans và collagen.
Vai trò chủ yếu của tấm sụn chính là giúp cho thân đốt sống cũng như bề mặt của sụn sẽ không bị phần nhân nhầy chèn vào. Ngoài ra chúng còn giữ vai trò tương tự như một phần bảo vệ cho các đĩa đệm khỏi bị nhiễm khuẩn.
Chức năng của đĩa đệm
Đây là một bộ phận quan trọng giúp duy trì các hoạt động thường ngày của chúng ta diễn ra bình thường, suôn sẻ nhất. Chính vì vậy nó mang trong mình nhiều chức năng khác nhau. Trong đó có 3 chức năng được đánh giá là quan trọng nhất trong hệ xương khớp. Đó là:
Liên kết cột sống với nhau
Cột sống của mỗi người chính là một chuỗi các đốt xương cứng chắc đan xen kẽ với các đĩa đệm. Bên cạnh đó còn được gia cố thêm bằng các gân cơ, dây chằng để tạo nên một hệ thống hoàn chỉnh, khó có thể gây ra sự ảnh hưởng. Nhờ các các mảnh đĩa đệm được đệm lót xen kẽ giữa các đốt sống sẽ giúp cho cột sống linh hoạt hơn, xoay chuyển dễ hơn và trụ vững trãi cho toàn bộ cơ thể.
Hỗ trợ trong việc trao đổi chất
Chắc bạn sẽ cảm thấy bất ngờ và thắc mắc tại sao đĩa đệm lại cũng có chức năng hỗ trợ trao đổi chất phải không? Tuy nhiên quá trình trao đổi chất này khác biệt hoàn toàn với quá trình trao đổi chất thông thường của các bộ phận khác. Đó là thông qua các màng của các vòng sợi, phần đĩa đệm trao đổi chất bằng việc khuếch tán những chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể.
Chịu lực và phân tán lực
Mỗi khi cơ thể diễn ra các hoạt động vận động, những đốt sống sẽ bị nén đều và xoắn lại. Điều giúp cho đốt sống không bị tổn thương chính là nhờ cả vào chức năng của các đĩa đệm. Chúng có khả năng chịu nén ép cũng như biến dạng tốt. Từ đó đĩa đệm được gọi là phần điểm tựa trung tâm, không thể thiết cho tất cả các hoạt động của cột sống và khả năng trượt của những đốt sống khớp.
Ngoài ra đĩa đệm khi kết hợp với các đường cong sinh lý phần cột sống cổ còn có chức năng giúp giảm chấn thương hay chống đỡ sức nặng của phần đầu. Theo đó các chấn động hay rung xóc khi tác động lên tủy sống, lên não đều được hấp thụ.
Xem thêm Chữa thoát vị đĩa đệm bằng đông y có tốt không, chữa ở đâu?
Phòng ngừa những bệnh xuất phát từ đĩa đệm
Đĩa đệm có vai trò rất quan trọng trong cơ thể sống nên việc phòng ngừa là điều nên làm. Bạn có thể áp dụng một số biện pháp sau đây để hạn chế các tổn thương lên đĩa đệm. Đó là:
- Xây dựng chế độ ăn uống khoa học nhất: Nên ăn các thực phẩm bổ sung nhiều vitamin, ăn nhiều rau xanh và tránh sử dụng các chất kích thích, đồ ăn nhanh.
- Duy trì mức cân nặng phù hợp: Điều này giúp cho bạn có một thân hình thon gọn cũng như giảm được các áp lực không tốt có thể tác động lên cột sống. Ngoài ra việc giảm cân còn giúp bạn ngăn ngừa một số bệnh liên quan đến tiểu đường, tim mạch,…
- Thường xuyên rèn luyện thể thao: Bạn có thể áp dụng một số bộ môn nhẹ nhàng như bơi lội, đi bộ hay đánh cầu lông để bảo vệ sức khỏe, bảo vệ hệ xương khớp cũng như giúp hệ miễn dịch được tăng cường.
Trên đây là một số thông tin liên quan đến đĩa đệm mà chúng tôi muốn mang đến cho bạn đọc tham khảo. Hy vọng những sự chia sẻ này đã phần nào giúp cho bạn hiểu thêm về bộ phận đĩa đệm, từ đó có biện pháp phòng ngừa sự tổn thương hiệu quả nhất. Thêm vào đó, khi có bất cứ dấu hiệu nào về chấn thương thì người bệnh cần tham khảo ý kiến của bác sĩ.
Cập nhật mới nhất vào ngày 25 Tháng Chín, 2020 bởi admin
Thoát vị đĩa đệm là triệu chứng phổ biến gây nên những cơn đau khó chịu, ảnh hưởng đến sinh Tìm hiểu thêm
Thoát vị đĩa đệm có nên tập xà đơn hay không? Là vấn đề băn khoăn của rất nhiều người. Tìm hiểu thêm
Bài tập thoát vị đĩa đệm luôn được các chuyên gia khuyến khích sử dụng nhằm hỗ trợ và cải Tìm hiểu thêm
Hiện nay có rất nhiều phương pháp điều trị thoát vị đĩa đệm nhưng hầu hết nghiêng về bảo tồn Tìm hiểu thêm
Bác sĩ Hồng Yến tên đầy đủ là Nguyễn Thị Hồng Yến sinh ngày 18/6/1969 tại Văn Bình, Thường Tín, Hà Nội. Tốt nghiệp Khoa Y học cổ truyền – Đại học Y Hà Nội (Lớp P35 E3) năm 1993, nguyên là Giảng viên chính, bác sĩ YHCT tại Học viện Y dược học cổ truyền.
Bác sĩ Hồng Yến chia sẻ nhiều video hữu ích, bạn đọc quan tâm có thể xem tại Youtube Bác sĩ Hồng Yến.
Liên hệ ngay với bác sĩ: 02462 9779 23